1  GÖREVLERİ

• 7/24 esasına göre istasyonlardan gelen deprem verilerini değerlendirmek, ilgili sistemlere sunulmasını sağlamak.
• Daire Başkanlığının gözlem sistemleriyle ilgili veri değerlendirmelerini 7/24 esasına göre koordine etmek, sürekliliğini sağlamak.
• Magnitüd değeri 4.5’den büyük depremler için, hız ve ivme kayıtlarını analiz ederek deprem parametrelerini hesaplamak, kaynak parametrelerini belirlemek, tahmini şiddet, en büyük ivme ve hız haritalarını ortaya koymak, tahmini kayıp ve hasarları belirleyerek sonuçları ilgili gruplarla paylaşmak.
• Deprem sonuçlarını AFAD Başkanı, Daire Başkanı ve Kriz Merkezi ile paylaşmak, deprem eylem planına göre hareket etmek,
• Hasar tahmini ve erken uyarı ile ilgili çalışmaları gerçekleştirmek.
• Deprem mobil uygulamasının geliştirilmesi ve büyük depremlerden sonra alınan kullanıcı anket sonuçlarının değerlendirilmesi ve raporlanması.
• GPS, Derin Kuyu vd. gözlem sistemlerinden gelen verileri değerlendirmek.
• Senaryo depremler oluşturarak sonuçlarını paylaşmak.
• ISC, EMSC, ORFEUS vb. uluslararası merkezlerle veya ülkelerle veri paylaşımını sağlamak.
• Dalga formlarını, deprem kataloglarını, deprem bültenlerini oluşturmak, depolamak, yedeklemek, aylık ve haftalık takibini yapmak
• Depremle ilgili teknik hizmetlerin yürütülmesinde Başkanlığın diğer birimlerine danışmanlık yapmak.
• Deprem eylem planını güncellemek, sürekliliğini sağlamak ve koordine etmek.
• Aday memurlara ve stajyer öğrencilere verilecek eğitimi koordine etmek.
• Diğer Daire Başkanlıklarından gelen kendi çalışma grubu konusuyla ilgili strateji, projeler, işbirlikleri, soru önergelerini koordine etmek, cevaplamak, sürekliliğini sağlamak.
• Çalışma grubunun göreviyle ilgili Ulusal ve/veya uluslararası projeler, toplantılar, çalıştay vb. çalışmalarda yer almak.

 

2  PERSONEL

Adı SOYADI	Kadro Ünvanı	Görevi
Meltem TÜRKOĞLU	Jeofizik Y. Mühendisi	Grup Başkanı
Mehmet KAPLAN	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Ulubey ÇEKEN	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Turgay KURU	Jeoloji Y. Mühendisi	Üye
Tuğbay KILIÇ	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Mehmet BAYKAL	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Ömer KILIÇARSLAN	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Fatih ALVER	Jeofizik Y. Mühendisi	Üye
Güler YENİLMEZ AKSADE	AFAD Uzmanı	Üye
Selim SEZER	AFAD Uzmanı	Üye
Eren TEPEUĞUR	Jeofizik Mühendisi	Üye
Bahar TÜRKYILMAZ	Jeofizik Mühendisi	Üye
Kudret TEKİN	Jeofizik Mühendisi	Üye
Sedef KURT	Jeoloji Y. Mühendisi	Üye
Hacer DİLEK	Jeofizik Mühendisi	Üye
Aytuğ EROL	Jeofizik Mühendisi	Üye
Bayram Fırat TEMEL	Jeofizik Mühendisi	Üye
Kazım YILGÖR	Jeofizik Mühendisi	Üye
Atakan AKSOY	Teknisyen	Üye
Emre KEYFLİ	Sekreter	Üye
Ümmühan TURAL	Sekreter	Üye

 

3  YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER

3.1  Deprem Parametrelerinin Belirlenmesi

İstasyonlardan gelen veriler, 7/24 çalışan 60TB kapasiteli canlı diskleri barındıran sunucular üzerinde depolanır. Gelen veriler eş zamanlı olarak Seiscomp3 programı aracılığıyla otomatik olarak değerlendirilir.

2014 yılında faaliyete geçen «AFAD Türkiye Deprem Veri Merkezi Sistemi» aracılığı ile ülkemizde deprem gözlemi yapan ve istasyon işleten tüm üniversite, kamu kurumu ve yerel kuruluşların deprem verilerini söz konusu merkeze aktarmaları ve depremlerle ilgili her türlü bilgilendirmenin sadece AFAD tarafından yapılması konusu, 15 Temmuz 2018 tarih ve 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 40.  maddesinin 2. fıkrası ile hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda, AFAD depremlerle ilgili her türlü çalışmayı yapmak ve yaptırmak konusunda tek resmi yetkili kuruluştur.

 

Otomatik Deprem Çözümleme Programı Seiscomp3

 

Aynı zamanda Türkiye Deprem İzleme ve Değerlendirme Çalışma Grubu çalışanları tarafından deprem sinyalleri 7/24 takip edilir ve deprem sinyalleri ayrı bir yazılım ile manuel olarak değerlendirilerek ilk 5-8dak. içinde kesin sonuçlar elde edilir. Bu sonuçlar, Kriz merkezi, Basın ve Kamuoyuna çeşitli iletişim araçlarıyla (sms, e-posta, fax, tel) duyurulur. El ile yapılan çözümlerde, sonuçların hızlı, doğru ve güvenilir olarak elde edilmesi için gerekli olan yazılım Earthquake Analysis (EA) tarafımızdan geliştirilmiş olup aktif bir şekilde kullanılmaktadır.

Deprem Analiz programı (Earthquake Analysis)

 

3.1.1  Deprem Kaynak Parametreleri

Ülkemizin herhangi bir yerinde meydana gelen ve aletsel büyüklüğü 4.0 ve daha büyük bir depremden sonra, söz konusu depremin ne tür bir faylanmadan oluştuğunu belirlemek amacıyla P dalgası ilk hareket yönüne göre ve Moment Tensör yöntemiyle Odak Mekanizması çözümleri yapılmaktadır.

Ayrıca, deprem Lokasyonu, ilksel çözümün ardından, HypoDD (Waldhauser ve Ellsworth, 2000) yöntemiyle yeniden belirlenmekte ve böylece en doğru lokasyon ve derinlik elde edilmektedir.

 

3.1.2  Artçı Dağılımlarının Analizi

Sismik olarak aktif fay bölgelerinde, depremler nedeniyle oluşan gerilme dağılımları (Coulomb Stress) tehlikeli bölgelerin tahmin edilmesi ve artçı dağılımlarını değerlendirmek açısından ayrıca analiz edilmektedir.

Coulomb Stress Analizi

 

3.1.3  İstasyon Gürültü Analizi

Türkiye deprem izleme ağı için yıllık, aylık, günlük olasılıksal yoğunluk fonksiyonları ve spektrogramları üretilerek artalan gürültü düzeyleri belirlenmekte, gece-gündüz ve mevsimsel gürültü değişimleri incelenerek kayıt kalitesi değerlendirilmekte, her istasyon için gürültü düzeyleri uluslararası kabul edilen gürültü sınırları ile karşılaştırılarak yüksek gürültü seviyelerinin olası kaynakları incelenmektedir.

Güç Spektrum Yoğunluk Grafiği (PSD)

 

3.1.4  İvme Kayıtları ve Veri Arşivi

 

Türkiye Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gözlem Ağı’nın kuruluşundan günümüze, ivme-ölçer cihazlardan sağlanan tüm sayısal ham verilere erişmek ve indirmek mümkündür. Cihazlardan gelen farklı formatlardaki veriler, ASCII formatında tek bir standarda dönüştürülerek internet sayfasında sunulmaktadır.

M≥3.0 depremlere ait kayıtlar, elle yapılan değerlendirmelerden sonra günlük olarak web sayfasında paylaşılmaktadır.

 

 

Örnek bir Kuvvetli Yer Hareketi Kaydı (1976 Denizli Depremi, ülkemizin ilk KYH kaydı)

Güncel olarak, TR-KYH Gözlem Ağı Veri Tabanında ortalama 6874 depreme ait 40.441 ivme kaydı, internet üzerinden tüm araştırmacıların hizmetine sunulmaktadır. Son yıllardaki cihaz sayısının artışına paralel olarak kayıt sayısının da belirgin bir şekilde arttığı görülmektedir. Örneğin, 12.06.2017 tarihinde meydana gelen Karaburun Acikları Depreminde (6.2 Mw), deprem dış merkezine uzaklığı 29-450km arasında değişen 223 adet Kuvvetli Yer Hareketi istasyonundan kayıt elde edilmiştir.

 Yıllara göre KYH kayıt sayısındaki artış

 

3.2  Shakemap Uygulaması

USGS ShakeMap Uygulaması (Wald et al. 2006), 2016 yılı Ekim ayında biten bu proje ile AFAD TR-KYH bünyesinde uygulamaya alınmıştır (UDAP-G-14-15).  Uygulamanın işleyişine göre, M≥4.0 olan bir depremlerden hemen sonra TR-KYH istasyonlarından gelen veriler, eş zamanlı olarak SeisComp3 programına (SC3; Hanka et al, 2010) ulaşmakta ve aynı programın scwfparam modülü (Cauzzi et al., 2013) sayesinde otomatik olarak process edilmekte, ardından PGA, PGV ve PSA hesaplanmaktadır. Hesaplanan bu veriler, ShakeMap yazılımına otomatik olarak girdi sağlamaktadır. İlk aşamada, ShakeMap SeisComp3 deprem lokasyonu ve magnitüd bilgileri ve scwfparam modülünden gelen kuvvetli yer hareketi parametrelerine göre ilk haritayı depremden sonraki ilk birkaç dakika içinde üretmektedir. İkinci aşamada, AFAD Deprem Dairesinin depremin büyüklük ve lokasyon bilgilerini belirlemesinden sonra harita yeniden güncellenmektedir. Son aşamada ise, AFAD Deprem Dairesi fay mekanizması çözümleri yapıldıktan sonra fay parametrelerinin programa girilmesiyle haritanın son şekli oluşmaktadır.

ShakeMap’in, ülkemiz ve yakın çevresine ait depremlerle üretilmiş yer hareketi tahmin denklemleriyle ve Türkiye için üretilmiş tahmini Vs30 haritası ile zenginleştirilmesi ve geliştirilmesi çalışmalarına devam edilmektedir

 

3.3  Ön Hasar ve Kayıp Tahmin Sistemi (AFAD-RED)

Yapılan hesaplamalar ile; Afet Yönetim Döngüsü içerisinde bulunan her bir unsur (Zarar Azaltma ve Hazırlık, Müdahale ve İyileştirme)  için afet alanına gitmeden önce karşımıza çıkabilecek resmi, kabaca görebilmektir.

•          Sistem, gerçek bir deprem sonrası otomatik ve manuel çözüm yapabilme yeteneğine sahip olup tahmini hasar ve can kaybı hesaplaması verebilmektedir

•          Senaryo deprem oluşturma özelliğine sahiptir.

•          Sistem esnek yapıda olup sürekli geliştirilebilir özelliktedir.

•          Analizler, yaklaşık 1 dakika içinde gerçekleşmektedir

•          Deprem gözlem istasyonları ve Afet Yönetim Karar Destek Sistemi (AYDES) ile entegre çalışmaktadır.

•          Kendi imkanlarımız ve insanımızla yaratılan milli yazılımdır

 

Ön Hasar ve Kayıp Tahmin Sistemi Senaryo Sonuç Görüntüsü

 

Daire Başkanlığımızca 81 il için olası deprem tehlikesi belirlenerek senaryo depremler oluşturulmakta ve bu sonuçlar, ilgili yerel kuruluşlarla paylaşılmaktadır ve AYDES üzerinden de bu senaryo deprem çıktılarına erişim sağlanabilmektedir. Sistem tahmini olarak, mahalle, ilçe ve il bazında yaralı/can kaybı ve hasarlı/yıkık bina çıktıları üretir.

 

AYDES’ te Ön Hasar ve Kayıp Tahmin Sistemi Senaryo Sonuç Görüntüsü

 

3.4  AFAD Deprem Mobil Uygulaması

• Uygulama, Türkiye Deprem Veri Merkezi’nden alınan verileri kullanılarak yapılan deprem çözümlerini kullanıcılara sunmaktadır.
• “Dünyadan Depremler” bölümünde CSEM ve USGS’ den alınan bilgiler görüntülenebilmektedir.
• Uygulama, İngilizce dil seçeneğine sahiptir.
• Görme engellilere yönelik özellikleri de barındırmaktadır.
• Kullanıcılar, uygulama içerisinde yer alan “Depremi Hissettiniz mi?” bölümünü kullanarak bulundukları alanda 4.0 veya daha fazla büyüklükte deprem olduğunda, deprem anında hissettikleri bilgileri ve fotoğrafları AFAD ile paylaşabilmektedirler.

 

 

AFAD Deprem Mobil Uygulaması

 

3.5  Uluslararası İşbirlikleri ve Projeler

1964 yılında kurulan ve IASPEI çatısı altında yer alan ISC, Sismik Bülten Formatı (ISF), IASPEI Standart Sismik Faz Listesi, IASPEI Pratik Sismolojik Gözlemevi Uygulamaları Belgesi gibi uluslararası standartların belirlenmesinde önemli rol oynamıştır.

Ayrıca, 130’dan fazla sismik merkezlerden elde edilen verilerle dünyanın sismisitesi belirlenip ISC Bulten adıyla tüm kullanıcılarla paylaşılır ve Uluslararası sismik istasyonların isimleri kayıt altına alınır.

Deprem Dairesi Başkanlığı, Türkiye Sismolojik Gözlem Ağı'nda yer alan istasyon isimleri ISC tarafından kayıt altına alınmıştır. Ölçülen sismik veriler belirli periyotlarda ISC ile paylaşılmaktadır.

web sitesi : http://www.isc.ac.uk/

 

Avrupa Sismoloji Komisyonu (ESC)'nin tavsiyesi ile 1975 yılında kurulan Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi (EMSC), tüm dünyada 59 ülkeden 81 üye ile Avrupa ve Akdenizin potansiyel sismik aktivitesini gözlemektedir.

Deprem Dairesi Başkanlığı, Avrupa Büyük Doğal ve Teknolojik Afetler Kısmi Antlaşması (OPA-EUR Open Partial Agreement on Prevention Againist Major Natural and Technological Disaster) ve TUJJB (IUGG) Kuruluş, Görev ve Yetki Yönetmeliği  kapsamında EMSC-Avrupa-Akdeniz Sismoloji Merkezi'nin doğal üyesidir.  Türkiye Sismolojik Gözlem Ağı'ndan elde edilen deprem parametreleri gerçek zamanlı olarak bu merkez ile paylaşılmaktadır.

web sitesi: http://www.emsc-csem.org/

 

Deprem Dairesi Başkanlığı, Avrupa Büyük Doğal ve Teknolojik Afetler Kısmi Antlaşması (OPA-EUR Open Partial Agreement on Prevention Againist Major Natural and Technological Disaster) ve TUJJB (IUGG) Kuruluş, Görev ve Yetki Yönetmeliği  kapsamında ORFEUS-Avrupa Sismoloji Gözlem Ağları Araştırma Merkezi'nin doğal üyesidir. Tüm Avrupa’da 29 Ülke’den 63 sismoloji merkezinin üye olduğu kuruluş ile Türkiye Sismolojik Gözlem Ağı'ndan elde edilen gerçek zamanlı sismik veriler paylaşılmaktadır.

ORFEUS ile Türkiye Sismolojik Gözlem Ağı'ndan elde edilen gerçek zamanlı 10 ivme, 10 hız istasyonu verileri paylaşılmaktadır. Ayrıca, Deprem Dairesi Başkanı yönetim Kurulunda yer almakla birlikte ORFEUS Kuvvetli Yer Hareketi Çalışma Grubu (SM-SMC)  üyeliği aktif bir şekilde sürdürülmektedir. Bu kapsamda, yıllık toplantılarına katılım sağlanmakta, çalıştaylarda sunum yapılmakta, teknik görevler yürütülmekte ve bilgi alış-verişi sağlanmaktadır.

Yine ORFEUS kapsamında EIDA (European Integrated Data Archive) üyeliği için resmi işlemler başlatılmıştır.

 

Birliği Horizon-2020 Çerçevesinde yürütülen EPOS, Avrupa Altyapı Araştırmaları Strateji Forumu (European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI)) tarafından kabul edilen entegre Yerbilimleri Araştırmaları araştırma altyapısı (EPOS ERIC (European Research Infrastructure Consortium)) ile ilgili bir oluşumdur.

Deprem, volkanik faaliyetler, tsunamiler gibi doğa olaylarını kontrol eden fiziksel süreçlerin daha iyi anlaşılması için yapılacak tüm çalışmalara/projelere altlık sağlamayı ve desteklemeyi hedeflemektedir.

Yer bilimleri ile ilgili tüm veriler tek bir yapıda ve formatta sunulacak ve böylece kullanımlarını daha hızlı ve kolay hale getirmek amaçlanmaktadır.

Yararlanıcı (Beneficiary) olarak yer alınan EPOS Projesi’nde Başkanlığımız 5 adet Sismoloji iş paketinde görev almakta ve çalışmalarını sürdürmektedir.

 

Amacı: Üye ülkelerin kalkınmalarına katkıda bulunmak, EİT bölgesi içindeki ticari engelleri kaldırmak ve bölge içi ticareti geliştirmek ve EİT bölgesinin küresel pazarlarla bütünleşmesini teşvik etmek, üye ülkeler arasındaki kültürel ve tarihi bağları güçlendirmek   

Kuruluş Tarihi            : 1985

Merkezi                      : Tahran, İran İslam Cumhuriyeti

Genel Sekreteri           : Mohammed Yahya P. Maroofi

Kurucu Ülkeler           : Türkiye, İran, Pakistan

Diğer Üyeler               : Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan

Türkiye 1985 yılından itibaren kurucu ülke sıfatıyla teşkilata üyedir.

Başkanlığımız ve EİT;

ECO Üye Devletler bir afet eğilimli bir bölgede yer almaktadır. Son on yılda EİT Bölgesinde doğal afetler sayısında bir artış olmuştur. Kazalarda artış, deprem, sel ve kuraklık sık sık olmaktadır. Bu afetler bölge halkının ekonomik gelişimini ve refahını etkilemektedir. Bu bağlamda, afet riskinin azaltılması ve halkın bilinçlendirilmesi bölge için önemlidir. Bir taraftan insan kayıplarının azaltılması ve diğer taraftan maddi hasarı en aza indirmek ECO’nun acil hedefleri arasındadır. ECO’ nun üye ülkelerle yaptığı toplantılar bu anlamda çok önem taşımaktadır. Bu toplantılara Başkanlığımız da katılarak tecrübelerini paylaşmaktadır.

web sitesi : http://www.mfa.gov.tr/ekonomik-isbirligi-teskilati-_eit_.tr.mfa

 

Amacı: KEİ, üyesi ülkelerin potansiyellerinden, coğrafi yakınlıklarından, ekonomilerinin birbirlerini tamamlayıcı özelliklerinden yararlanarak aralarındaki ikili ve çok taraflı ekonomik, teknolojik ve sosyal ilişkilerini çeşitlendirmeleri ve daha da geliştirmeleri, böylelikle Karadeniz havzasının bir barış, istikrar ve refah bölgesi olmasını amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için seçilen araç ise ekonomik işbirliğidir.

20.Yıldönümü Zirvesi:  26 Haziran 2012, İstanbul   

Kuruluş Tarihi            : 25 Haziran 1992

Merkezi                      : İstanbul

Genel Sekreteri           : Victor Tvircun

 

Kurucu Üyeler            : Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Rusya   Federasyonu, Ukrayna, Bulgaristan, Romanya

Diğer Üyeler               : Arnavutluk, Sırbistan, Yunanistan

Türkiye 1992 yılından itibaren kurucu ülke sıfatıyla teşkilata üyedir. KEİ Dönem Başkanlığı, 1 Temmuz 2012 tarihi itibariyle Sırbistan’dan ülkemize geçmiştir. Dönem başkanlığımıza ilişkin gelişmeler http://bsec.mfa.gov.tr adresli web-sitesinden takip edilebilmektedir.

 

Başkanlığımız ve KEİ;

Başkanlığımız Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü “Acil Durumlarda İşbirliği” Çalışma Grubunun 1 Temmuz 2013 tarihi itibari ile ülke koordinatörü olarak görev yapmaktadır. Ülke koordinatörü olarak gerçekleştirdiğimiz faaliyetler kapsamında kurulan Sismik Risk Uzmanları Alt Çalışma Grubu’na yine Başkanlığımız ülke koordinatörü olarak atanmıştır ve bu konuda çalışmalar Deprem Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmektedir.

web sitesi : http://www.mfa.gov.tr/karadeniz-ekonomik-isbirligi-orgutu-_kei_.tr.mfa

 

3.6  Başkanlığımı Faaliyetleri Kapsamında İmzalanan Diğer Uluslararası İşbirliği Anlaşmaları

Macaristan  :  “Geodetic and Geophysical Institute, Research Centre for Astronomy and Earth Sciences, Hungarian Academy of Sciences” ile Macaristan tarafından 10 istasyonun, AFAD Deprem Dairesi tarafından 5 istasyonun veri paylaşımı yapılmaktadır.

Gürcistan  :  “Seismic Monitoring Center of Georgia” ile karşılıklı olarak 5 istasyonun verisi paylaşılmaktadır.

Sırbistan  :  “Seismological Survey of Serbia” ile karşılıklı olarak 5 istasyonun verisi paylaşılmaktadır.

Bulgaristan  :  “Bulgarian Academy Of Sciences” ile karşılıklı 3 istasyonun verisi paylaşılmaktadır.

Romanya  :  “National Institute For Earth Physics” ile karşılıklı 15 istasyonun verisi paylaşılmaktadır.

Arnavutluk  :  “Polytechnic University Of Tirana” ile karşılıklı 4 istasyonun verisi paylaşılmaktadır.

Özbekistan  :  “Institute Of Seismology” ile karşılıklı 4 istasyon verisi ve Azerbaycan “Republican Seismic Survey Center” ile karşılıklı 2 istasyon verisi paylaşımı ile ilgili işlemler yürütülmektedir.