Türkiye; jeolojik yapısı, topoğrafyası ve iklim özellikleri nedeniyle, başta depremler olmak üzere, insanlar için afet sonucu doğuran tüm tehlike ve tehditlerle sık sık karşılaşmış, deprem ve diğer afetlerle baş edebilme konusunda Cumhuriyet döneminden bu yana önemli gelişme ve deneyimler sağlamış bir ülkedir. Ancak, ülkemizde 1950’li yıllardan sonra yaşanan hızlı göç ve denetimsiz kentleşme ve yapılaşmanın yanı sıra, hızla gelişen sanayi süreçleri, kentlerimizin başta depremler olmak üzere tüm doğal, teknolojik, çevresel ve insan kaynaklı tehlikelere karşı dirençsiz ve savunmasız bir biçimde büyümesine neden olmuştur. Özellikle 1999 yılında yaşanan Kocaeli ve Düzce depremleri sırasında meydana gelen çok önemli düzeydeki can ve mal kayıpları ile ekonomik, sosyal ve çevresel zararların gerçekleşmesi, geleneksel yara sarma yaklaşımı yerine olası zarar azaltma (risk azaltma) çalışmalarının ön plana çıkmasına neden olmuştur.
Ülkemizde başta depremler olmak üzere doğal afetlerin neden olduğu veya gelecekte neden olacağı kayıpları önlemek veya en aza indirgemek amacıyla değişik belgeler hazırlanmıştır. Bu raporlardan bazıları şu şekildedir;
Bu raporlara ilave olarak ülkemizde değişik üniversitelerde hazırlanmış yüksek lisans ve doktora tezleri bulunmaktadır.
1.1 Udsep Hazırlıkları 2010-2011
1.3 2011 Yılı Hazırlık Süreci (Eylül-Ekim-Kasım Ve Aralık 2011)
1.4 Udsep’in Yürülüğe Girmesi (01.01.2012)
Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı (UDSEP-2023) hazırlanmasında yukarıda belirtilen
rapor, belge ve bilimsel çalışmalardan faydalanılmıştır.
Deprem riskini azaltmada ve depremlerle baş edebilmede hazırlıklı ve dirençli bir toplum yaratılması, bu amaca yönelik kurumsal alt yapının oluşturulması ve konuyla ilgili AR-GE faaliyetlerinin önceliklerinin belirlenmesini hedefleyen “Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı”nın ana amacı,”depremlerin neden olabilecekleri fiziksel, ekonomik, sosyal, çevresel ve politik zarar ve kayıpları önlemek veya etkilerini azaltmak ve depreme dirençli, güvenli, hazırlıklı ve sürdürülebilir yeni yaşam çevreleri oluşturmaktır.”
UDSEP-2023 Dokümanına ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayınız:
Çok kısa bir şekilde UDSEP;
Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı bünyesinde yer alan Deprem Danışma Kurulu (DDK) tarafından depremden korunmak, deprem zararlarını azaltmak, deprem sonrası yapılacak faaliyetler hakkında öneriler sunmak ve depremle ilgili araştırmalar için politikaları ve öncelikleri belirlemek amacıyla 2010 yılı içerisinde “Deprem Stratejisi Geliştirme Çalışması” süreci başlatılmıştır. Bu süreç kapsamında, DDK üyelerinin yanı sıra, bu üyelerce davet edilmiş uzmanların da katılımıyla aşağıda belirtilen alt çalışma komisyonları oluşturulmuştur.
Komisyon A: Deprem bilgi alt yapısına yönelik araştırmalar alt çalışma komisyonu.
Komisyon B: Deprem tehlike analizleri ve haritaları alt çalışma komisyonu.
Komisyon C: Deprem sakınım planları (senaryo-risk analizleri) alt çalışma komisyonu.
Komisyon D: Deprem güvenli yerleşme ve yapılaşma alt çalışma komisyonu.
Komisyon E: Eğitim ve halkın bilinçlendirilmesi alt çalışma komisyonu.
Komisyon F: Tarih ve kültür mirasının depremden korunması alt çalışma komisyonu.
Komisyon G: Mevzuat geliştirme ve finansal düzenlemeler alt çalışma komisyonu.
Komisyon H: Kriz yönetimi alt çalışma komisyonu.
Yukarıda anılan alt çalışma komisyonları; ayrıntılı raporlarını hazırlayarak AFAD’a sunmuşlar ve 2010 Aralık ayında yapılan dördüncü DDK toplantısında bu raporlar kurulca uygun bulunmuştur. Bu raporlarda; her alt çalışma komisyonunun ilgi alanlarına yönelik sorunlar, hedefler, stratejiler ve eylemler gerekçeleriyle birlikte belirtilmiş, ayrıca bir tablo halinde de özet olarak verilmiştir. Ancak, alt çalışma komisyonları raporlarındaki tekrarları önlemek, dil birliğini sağlamak ve uygulanması önerilen hedef, strateji ve eylemleri tek bir metin halinde birleştirmek amacıyla bir alt komisyon kurulması kararlaştırılmıştır. Alt Komisyon tarafından hazırlanmış olan bu taslak “Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı-2023” (UDSEP-2023)’ ün hazırlanması sırasında, alt çalışma komisyonlarına ait raporların içeriği ile KENTGES stratejisi ve eylem planı ve diğer ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşların deprem ve diğer afetlere yönelik planlanmış hedef ve stratejileri esas alınmıştır. Bu yaklaşımla bütünleşik Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı taslağı oluşturulmuştur.
KOMİSYON LİSTESİ
Alt Komisyon:
Oktay ERGÜNAY (TDMD)
Murat NURLU (AFAD-DD)
Reşat ULUSAY (HÜ)
M. Semih YÜCEMEN (ODTÜ)
Demir AKIN (AFAD-DD)
Cenk ERKMEN (AFAD-DD)
Deprem Danışma Kurulu:
Asil Üyeler
TÜBİTAK BAŞKANI- Prof. Dr. Nüket YETİŞ
TÜRKİYE KIZILAY DERNEĞİ BAŞKANI-Tekin KÜÇÜKALİ
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TEMSİLCİSİ-Dr. Bekir TÜZEL
BOGAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ KRDAE MMÜDÜRÜ -Prof. Dr. Mustafa ERDİK
MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRÜ-Mehmet ÜZER
İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ-Prof. Dr. Muhammed ŞAHİN
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ, ÖĞRETİM ÜYESİ-Prof. Dr. Reşat ULUSAY
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ JEOFİZİK BÖLÜM BAŞKANI-Prof. Dr. Mithat Fırat ÖZER
ORTA DOĞU ÜNİVERSİTESİ JEOLOJİ MÜH. BÖL. ÖĞ. ÜYESİ-Prof. Dr. Ali KOÇYİĞİT
İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ REKTÖR YARDIMCISI- Prof. Dr. Derin URAL
TÜRKİYE DEPREM MÜHENDİSLİĞİ DERNEĞİ Prof. Dr. Polat GÜLKAN
TÜRKİYE DEPREM VAKFI - Prof. Dr. Hasan BODUROĞLU
TÜRKİYE MÜTEAHHİTLER BİRLİĞİ – Bülent ATAMER
Temsilci – Gözlemci Üyeler
Prof. Dr. Nuray AYDINOĞLU (KRDAE)
Doç. Dr. Sedat İNAN (TÜBİTAK-MAM)
Dr. Erol TİMUR (MTA)
Ömer TAŞLI (Kızılay)
Ayşe ERKAN (Kalkınma Bakanlığı)
Selamet YAZICI (DASK)
Alt Çalışma Komisyonları:
Komisyon 1: Deprem Bilgi Alt Yapısına Yönelik Araştırmalar
Koordinatör: MTA Genel Müdürlüğü
Kolaylaştırıcı: Cenk ERKMEN (AFAD-DD)
Üyeler:Prof. Dr. Mithat Fırat Özer (Kocaeli Üniv.)
Prof. Dr. Okan Tüysüz (İTÜ)
Prof. Dr. Ali Pınar (İstanbul Üniv.)
Doç. Dr. Sedat İnan (TÜBİTAK-Mam)
Doç. Dr. Semih Ergintav (TÜBİTAK-Mam)
Doç. Dr. Nurcan Meral ÖZEL (KRDAE)
Yrd. Doç. Dr. Himmet Karaman (İTÜ)
Yrd. Doç. Dr. Tolga Çan (ÇÜ)
Dr. Doğan Kalafat (KRDAE)
Dr. Erol Timur (MTA)
Dr. Tamer Yiğit Duman (MTA)
Üstğ. Soner Özdemir (HGK)
Ulubey Çeken (AFAD-DD)
Tuğbay Kılıç (AFAD-DD)
Komisyon 2: Deprem Tehlike Analizleri ve Haritaları
Koordinatör: Prof. Dr. Ali KOÇYİĞİT
Kolaylaştırıcı: Dr. Nazan YILMAZ (AFAD-DD)
Üyeler: Prof. Dr. Semih Yücemen (ODTU)
Prof. Dr. Reşat Ulusay (HÜ)
Prof. Dr. Mustafa Erdik (KRDAE)
Doç. Dr. Ahmet Yakut (ODTU)
Dr. Emin Ayhan
Dr. Ömer EMRE (MTA)
Vedat Özsaraç (AFAD-DD)
Bekir Tekin (AFAD-DD)
Tülay Uran (AFAD-DD)
Komisyon 3: Deprem Sakınım Planları (Senaryo-Risk Analizleri)
Koordinatör: KRDAE-Prof. Dr. Muhammed ŞAHİN
Kolaylaştırıcı: Murat BEYHAN (AFAD-DD)
Üyeler:Prof.Dr. Nuray Aydınoğlu (KRDAE)
Prof.Dr. Murat Balamir (ODTU)
Prof.Dr. Hasan Boduroğlu (İTÜ)
Prof.Dr. Haluk Sucuoğlu (ODTU)
Doç.Dr. Selçuk Toprak (PAU)
Doç.Dr.Ahmet Yakut (ODTU)
Y.Doc.Dr. Himmet Karaman (İTÜ)
Dr.Mine Betül Demircioğlu (KRDAE)
Dr. Ufuk Hancılar (KRDAE)
Dr.Karin Şeşetyan (KRDAE)
Jeofizik Y. Müh. Mahmut Baş (İBB)
Komisyon 4: Deprem Güvenli Yerleşme ve Yapılaşma
Koordinatör: Prof. Dr. Hasan BODUROĞLU
Kolaylaştırıcı: Teoman Selçuk KÖKSAL (AFAD-DD)
Üyeler: Prof. Dr. Nuray Aydınoğlu (KRDAE)
Prof. Dr. Ahmet Sağlamer (İTÜ)
Prof. Dr. Atilla Ansal (KRDAE)
Prof. Dr. Derin URAL (İTÜ)
Prof. Dr. Zekai Celep (İTÜ)
Prof. Dr. Okan Tüysüz (İTÜ)
Prof. Dr. Erkan Özer (İTÜ)
Prof. Dr. Ayfer Erken (İTÜ)
Prof. Dr. Kutay Özaydın (YTÜ)
Prof. Dr. Ali Koçyiğit (ODTÜ)
Prof. Dr. Polat Gülkan (ODTÜ)
Prof. Dr. Güney Özcebe (ODTÜ)
Doç. Dr. Ahmet Yakut (ODTÜ)
Dr. Erdal Herece (MTA)
Bekir Tekin (AFAD-DD)
Komisyon 5: Eğitim ve Halkın Bilinçlendirilmesi
Koordinatör: Prof. Dr. Derin URAL
Kolaylaştırıcı: Savaş YILMAZ (AFAD-DD)
Üyeler: Dr. Nehir Varol (AFAD)
İbrahim AYDOĞDU (AFAD)
Prof. Dr. Dilek BOYACIOĞLU (İTÜ)
Prof. Dr. Mikdat KADIOĞLU (İTÜ)
Doç. Dr. Nilgün OKAY (İTÜ)
Dr. Nazan Akman PEK (İTÜ)
Komisyon 6: Tarihi ve Kültürel Mirasın Korunması
Koordinatör: KRDAE
Kolaylaştırıcı: Kerem KUTERDEM (AFAD-DD)
Üyeler: Prof. Dr. Zeynep Ahunbay (İTÜ)
Prof. Dr. Eser Çaktı (KRDAE)
Prof. Dr. İhsan Mungan (Haliç Üniversitesi)
Şafak Cengiz (Vakıflar Genel Müdürlüğü)
Gökhan Bozkurtlar (Kültür ve Turizm Bakanlığı)
Mehmet Emin Akdoğan (İstanbul Valiliği PUB)
Demir Akın (AFAD-DD)
Komisyon 7: Kriz Yönetimi
Koordinatör: Kızılay-AFAD (O. Nüvit BEKTAŞ)
Kolaylaştırıcı: Tülay URAN (AFAD-DD)
Üyeler:Prof. Dr. Ali COŞKUN (Sağlık Bakanlığı)
Kurban Karagöz (AFAD)
İrep Gürel (AFAD)
Komisyon 8: Yasal ve Finansal Düzenlemeler
Koordinatör: AFAD (Demir AKIN)
Kolaylaştırıcı: Bengi ERAVCI (AFAD-DD)
Üyeler: Selamet YAZICI (DASK)
Ayşe ERKAN (Kalkınma Bakanlığı)
Selen ARLI (Kalkınma Bakanlığı)
4 UDSEP VE ULUSLARARASI ÇERÇEVE BELGELERİYLE İLİŞKİSİ
UDSEP ve Uluslararası Çerçeve Belgeleriyle İlişkisi
5 UDSEP İZLEME VE DEĞERLENDİRME
5.1 UDSEP İzleme ve Değerlendirme Sistemi
Strateji belgesinin uygulama düzeyinin arttırılması; genelde deprem zararlarının azaltılması çalışmalarında kamu kurum ve kuruluşlarının, özelde ise UDSEP strateji belgesi ile sorumlu kılınan kamu kurum ve kuruluşlarının yıllık programlarında belirtilen faaliyetleri benimsemesi ve faaliyetlerinde bunlara yer vermesiyle mümkündür. Sorumlu kuruluşlar bütçelerini ve yıllık çalışma programlarını hazırlarken, yürütmekte oldukları hizmet ve yatırımlarda herhangi bir eksiltmeye gitmeksizin, strateji belgesinde sorumlu oldukları faaliyetlere öncelik tanıyacaktır. Bu konuda gereksinim duyulacak ek düzenlemelerin sorumlu kurum ve kuruluşlar ile Kalkınma Bakanlığı’nın işbirliğinde hazırlanması sağlanacaktır. UDSEP eylem ve faaliyetlerinin uygulaması, ’sorumlu kuruluş’ olarak belirlenen kuruluşlar tarafından gerçekleştirilecektir. Sorumlu kuruluşlar belgede yer alan önlemlerle uyumlu olan, ancak burada yer almayan diğer faaliyet konuları hakkında da uygulamalar gerçekleştirilebilecektir. Sorumlu kuruluşlar 6 aylık dönemlerde ilgili kuruluşları da bilgilendirip toplantıya davet ederek çalışmalarını yürüteceklerdir. Sorumlu kurum ve kuruluşlar, çalışma dönemi sonunda İzleme ve Değerlendirme Kurulu toplantısına sunulmak üzere rapor hazırlamakla yükümlüdürler.
5.2 UDSEP İzleme ve Değerlendirme Kurulu (İDK)
AFAD Başkanı’nın başkanlığını yaptığı ve Deprem Dairesi Başkanı’nın doğal üyesi olduğu İDK; diğer 5 üyesi Deprem Danışma Kurulu tarafından belirlenecek şekilde toplam 7 üyeden oluşur.
UDSEP-2023 İDK ile sorumlu kuruluşlar arasındaki işbirliği, koordinasyon ve iletişimin sağlanması bir sekretarya marifetiyle gerçekleştirilmekte olup, bu görevi AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı yürütmektedir. UDSEP Sekretaryasının görevleri şunlardır;
a) İDK toplantılarının hazırlıklarını yapmak ve toplantılara katılmak,
b) UDSEP-2023’ün etkin bir şekilde uygulanması ve izlenmesine yönelik olarak gereken çalışmalar yapmak,
c) İDK’ nın sekretarya hizmetlerini yürütmek, toplantı kararlarını ilgili kurum ve kuruluşlara bildirmek, yıllık izleme raporlarını hazırlamak ve arşivlemek,
ç) UDSEP-2023 kapsamında Sorumlu Kuruluşlardan gelecek 6 aylık değerlendirme raporlarını İDK’ na sunmak ve Kurul gündemine getirmek,
d) UDSEP-2023’ü yurt içinde ve dışında tanıtmak, UDSEP-2023 kapsamına giren konularda yurt içi ve dışında çalışma ve toplantılara katılmak,
UDSEP-2023 ile ilgili duyurular ve bilgilendirmeler UDSEP-2023 web sayfasında yapılır. Bu web sayfası AFAD olanakları kullanılarak Kurul sekretaryası tarafından hazırlanır, işletilir ve sürekli güncel tutulur.
6.1 Sorumlu Kuruluş Bilgi Formu (Lütfen Tıklayınız)
6.2 Sorumlu Kuruluş İzleme ve Değerlendirme Formu (Lütfen Tıklayınız)
T.C. İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
Deprem Dairesi Başkanlığı
UDSEP-2023 Sekretaryası
Telefon: 312 258 23 23 (2125-2123-2160)
E Posta: udsep@afad.gov.tr
Web: www.deprem.afad.gov.tr